میلگرد انتظار
میلگرد ریشه، یا به عبارت دیگر میلگرد انتظار، یکی از اجزای اساسی در پروژههای ساختمانی است. وظیفه اصلی آن انتقال بار از یک عضو بتنی به عضو مجاور است. این میلگرد به خصوص در زمان بتنریزی نقشی حیاتی دارد و با اتصال دالها به یکدیگر، فرآیند بتنریزی را ادامه میدهد. اهمیت این قطعه فولادی باعث شده تا در این مقاله از وب سایت آهن آنلاین به معرفی میلگرد انتظار، کاربردها و انواع آن بپردازیم. لطفا تا انتها با ما همراه باشید.
میلگرد انتظار چیست و انواع آن کدامند؟
میلگرد انتظار یا میلگرد ریشه یا Reinforcement Dowel، با اتصال دالها به یکدیگر، باعث ایجاد پیوند مکانیکی بین قسمتهای جداگانه بتنریزی شده میشود. این پیوند مکانیکی که توسط میلگرد ریشه ایجاد میشود، بار را از یک عضو بتنی به عضو مجاور منتقل میکند. قسمتی از میلگرد انتظار در داخل بتن قرار میگیرد و قسمت دیگر آن بیرون میماند، به همین دلیل آن را میلگرد ریشه نیز مینامند.
بتنریزی در چند مرحله انجام میشود و این موجب ایجاد درزهای سرد در لایههای مختلف میشود که ممکن است استحکام بتن را کاهش دهد. میلگرد انتظار، علاوه بر افزایش مقاومت کلی سازه، امکان ادامه بتنریزی را فراهم میکند و همچنین از ترک و شکستگی بتن جلوگیری میکند.
این آرماتور عمدتا برای مهار اتصالات بتنی استفاده میشود که میتواند در کف سازه، ستون، راه پله و سایر قسمتهای ساختمان قرار بگیرد. اما بیشتر در سقف یا برای اتصال ستون یا دیوار به سقف استفاده میشود. معمولا از میلگردهای ساده فولادی با عیار 250 برای ساخت آرماتور انتظار استفاده میشود. همچنین میتوان از روکش اپوکسی یا فولاد ضد زنگ برای جلوگیری از خوردگی این نوع مقطع فولادی استفاده کرد.
میلگـرد انتظار
این محصول با ابعاد 18 اینچ و در سایزهای 1.25 و 1.5 تولید و به بازار عرضه میشود. برای پیادهسازی صحیح میلگرد انتظار، آرماتورها باید در فاصله 12 اینچ از یکدیگر در سازه قرار بگیرند. در جدول زیر میتوانید مشخصات و ابعاد میلگرد انتظار را مشاهده کنید:
به یاد داشته باشید که استفاده از این مقطع فولادی با مشخصات استاندارد، تاثیر مهمی در افزایش استحکام و امنیت سازه دارد. بنابراین در زمان رصد آخرین قیمت میلگرد، لازم است موارد متعددی را بررسی کنید که مشخصات این مقطع فولادی از جمله آنهاست. همچنین، طول و قطر میلگرد انتظار از مهمترین مشخصات این آرماتورها هستند و باید با دقت انتخاب شوند. لازم است به یاد داشته باشید که طول و قطر میلگرد مورد استفاده در دالهای بتنی، به ضخامت آنها بستگی دارد.
میلگرد انتظار
همانطور که قبلاً اشاره شد، برای انتخاب میلگرد انتظار، طول آن باید با دقت و درستی انتخاب شود. مهم است که طول میلگرد به حداکثر طول استاندارد محدود شود تا تاثیر مقاومت عضو بتنی را افزایش ندهد. همچنین، طول بسیار کوتاه میلگرد ممکن است باعث تمرکز بار روی درز شده و باعث شکست بتن شود.
بر اساس استاندارد ACI 318-14، طول اتصالات میان ستون و فونداسیون بر انتقال بارهای فشاری تأثیر میگذارد و خمشدگی ریشه ستون در فونداسیون تأثیری بر عملکرد میلگرد انتظار در انتقال بارهای فشاری ندارد. به طور کلی، برای اطمینان از عملکرد مناسب سازه در انتقال بارهای فشاری، باید حداقل طول موثر میلگرد انتظار در فونداسیون را با استفاده از رابطه زیر محاسبه کنیم. محاسبه میلگرد فونداسیون یکی از مواردی است که برای مهندسین قبل از هر اقدامی در زمان ساختمانسازی بسیار مهم است.
پارامترهای به کار رفته در این فرمول، به صورت زیر می باشند:
- ldc: فاصله سطح فونداسیون تا شروع خم میلگردهای انتظار
- h: حداقل طول موثر میلگرد انتظار
- r: شعاع خم میلگرد انتظار (قطاع بخش خمیده)
- C: فاصله میلگردهای خمشی با کف فونداسیون
- dbf: قطر میلگرد خمشی
- dbd: قطر میلگرد انتظار
مزایا و معایب میلـگرد ریشه
استفاده از میلگرد ریشه در یک پروژه ساختمانی، مزیت های زیر را به همراه خواهد داشت:
در کنار مزایایی که این آرماتور دارد، باید به برخی از معایب آن هم اشاره کنیم:
- در برخی از سازهها، شاید شرایط مناسبی برای استفاده از این محصول وجود نداشتهباشد و بههمین دلیل با توجه به دستور مهندس ناظر باید از آرماتور دیگری استفاده کرد.
- بعضی مواقع در سازههای بتنی در حال شکلگیری ممکن است به دلیل نحوه بتنریزی، درز سرد ایجاد شود که این موضوع بر مقاومت بتن، تاثیر منفی دارد.
- فرآیند انجام این کار برای یک فرد مبتدی دشوار است.
میلگرد انتظار
میلگـرد انتظار
اصلیترین کاربرد میلگرد انتظار در تقویت فونداسیونها در زمان بتنریزی است. اما این آرماتور کاربردهای دیگری نیز دارد که به بعضی از آنها در زیر اشاره میشود:
- تقویت ستونها در سازههای بتنی.
- استفاده در افزودن سقف و ستون به پایهها.
- اتصال صفحات بتنی به یکدیگر.
- تسهیل نصب اتصالات برای ایجاد ستون یا پایه جدید.
- افزایش مقاومت ساختمان با استفاده از ژاکت بتنی.
- اتصال دالها و صفحات برای ایجاد تیر یا ستون جدید.
همچنین، میلگرد انتظار در بسیاری از سازههای بتنی و فولادی به عنوان عنصر تقویتی و ایجاد اتصالات استفاده میشود. این آرماتورها به عنوان یکی از عناصر اساسی در ساختمانهای مقاوم در برابر زلزله و بارهای استاتیک و دینامیک عمل میکنند.
میلگرد انتظـار در فونداسیون
همانطور که میدانیم، فونداسیون یا پی در سازههای ساختمانی اهمیت بسیاری دارد. تمامی بارهای زنده و مرده در نهایت بر فونداسیون تمرکز مییابند. میلگرد انتظار به عنوان یکی از اتصالات حیاتی در تحلیل نیروها و گشتاورهایی که بر فونداسیون ساختمان اعمال میشوند، استفاده میشود. به طور دقیق، وظیفه میلگرد انتظار انتقال نیروهای فشاری و کششی به فونداسیون را بر عهده دارد. از این آرماتور به منظور اتصال ستونها و دیوارهای موجود به فونداسیون استفاده میشود.
روش اجرای این میلگردها در فونداسیونها به این شکل است که میلگرد ریشه با طول مشخصی به داخل فونداسیون وارد میشود و هنگامی که به تراز میلگرد خمشی در کف پی میرسد، به شکلی که 90 درجه خم شده باشد، خم میشود. انتهای میلگرد از پی بیرون میآید تا بتواند به میلگردهای طولانی ستون یا دیواری که قرار است روی فونداسیون قرار بگیرند، متصل شود.
چسب کاشت آرماتور یا میلگرد، یک چسب بر پایه رزین اپوکسی است که با استفاده از افزودنیهای شیمیایی و فیلرهای تقویت کننده، تولید میشود. این چسب باعث افزایش مقاومت مکانیکی و قابلیت چسبندگی بتن تقویت شده و نصب و همپوشانی میلگردها در بتن در ساخت و ساز و آجرکاری را آسان میکند.
چسب کاشت میلگرد دارای مقاومت کششی بسیار بالاست که به طور قابل توجهی به پیشرفت صنعت ساختمان کمک کرده است. ویژگی دیگر مهم این چسب در بتن، جلوگیری از خوردگی و پوسیدگی میلگردها و سازههای بتنی است.
فرآیند اجرای میلگرد انتظار
روش اجرای کلی میلگرد انـتظار معمولا به یکی از دو صورت زیر است:
- قبل از شروع فرآیند بتن ریزی، میلگردهای انتظار با طول کوتاه در پی ساختمان قرار داده میشوند.
- سوراخهایی در بتن ایجاد میشوند و سپس میلگردهای انتظار در این سوراخها قرار میگیرند و با استفاده از مواد شیمیایی، سوراخها پر میشوند.
برای اجرای این روش، باید یک مکان برای قرارگیری میلگردها و موقعیت خاموت انتخاب شود. یکی از نکاتی که در کاشت میلگرد باید به آن توجه شود، عمق سوراخ است. هر چه عمق سوراخ کمتر باشد، اتصال مناسبی بین آرماتور و بتن برقرار نمیشود. بنابراین، دقت در تعیین عمق سوراخ بسیار مهم است.