پروفیل زد، وزن پروفیل Z و کاربردهای آن

پروفیل زد (Z-section یا Z profile) که با نام پرلین زد (Z purlin) نیز شناخته می شود، یک مقطع فلزی به شکل حرف Z انگلیسی است که از خم و پرس ورق های فلزی ساخته می شود. پروفیل زد (Z) به عنوان یک پروفیل افقی برای پشتیبانی سازه ها در معماری، مهندسی سازه، یا ساختمان سازی استفاده می شود و معمولاً در سقف سازه ها به کار می رود. این پروفیل ها نیز توسط تیرچه ها یا دیوارهای سازه پشتیبانی می شوند. پروفیل های زد بیشتر در ساختمان های اسکلت فلزی کاربرد دارند، اما در برخی مواقع در سازه های چوبی نیز جایگزین تیرهای با فاصله نزدیک می شوند. در این مقاله قصد داریم به معرفی پروفیل های زد، کاربردها و ویژگی های آن ها بپردازیم.

معرفی پروفیل زد

ظاهر پروفیل های زد (Z) شبیه حرف آخر انگلیسی است، بنابراین به پروفیل زد یا زی شناخته می شوند. این پروفیل ها در قاب سقف نصب شده، به موازات بام ساختمان قرار می گیرند و وظیفه پشتیبانی از عرشه یا ورق سقف را بر عهده دارند. پروفیل های فلزی زد به وسیله تیرها یا دیوارها پشتیبانی می شوند. به عبارت دیگر، این پروفیل ها را می‌توان اعضای فریم فولادی ثانویه دانست که هم برای سقف و هم برای دیوار کاربرد دارند و عمدتاً در دیوارها یا سقف پروژه های بزرگ‌ مقیاس مورد استفاده قرار می گیرند. پروفیل های فلزی زد برای کاهش فواصل عبور تیرها طراحی شده اند تا بتوانند بارهای اضافی عرشه سقف را تحمل کنند و از افتادگی یا شکم دادن سقف جلوگیری کنند.

مشخصات پروفیل Z چیست؟

مقاطع Z دارای دو بخش اصلی به نام جان و بال هستند. لبه های پروفیل زد را بال و بخش میانی بال ها را جان می نامند. زاویه بین بال و جان معمولاً 90 درجه است. بال یا لبه این مقطع صنعتی، از دو بخش تشکیل شده است که ابعاد معمول آن ها در استاندارد 2.5 در 5 سانتی‌متر است. این ابعاد در تمامی سایزهای پروفیل Z ثابت است، اما بسته به نیاز مشتری و کاربرد محصول، امکان تغییر و سفارشی‌سازی این ابعاد نیز وجود دارد. محصولاتی که مشخصات لبه آن‌ها 3 در 5 یا 4 در 5 است، معمولاً وارداتی بوده و از کشور چین وارد می شوند.

یکی دیگر از ویژگی های پروفیل زد، وجود پانچ یا سوراخ های لوبیایی شکل بر روی آن است. این سوراخ ها در اندازه های استاندارد و مطابق با استانداردهای جدول اشتال ایجاد می شوند. وجود این سوراخ ها امکان حرکت مقطع را در زمان نصب و استفاده بهبود می بخشد و تنظیم آن را آسان تر می کند.

پرلین Z در دسته پروفیل های باز قرار دارد. در نقشه های فنی مهندسی، این پروفیل را با حرف Z نشان می دهند و عددی که پس از آن نوشته می‌شود، نمایانگر ارتفاع پروفیل است. به عنوان مثال، منظور از پروفیل زد 18 (Z18)، پروفیلی با ارتفاع 18 سانتی متر است.

ابعاد و استاندارد پروفیل زد

• ضخامت: 2– 5 میلیمتر.
• اندازه ارتفاع: 140 – 300 میلیمتر.
• اندازه طول: حدأکثر تا 16 متر.
• حدأکثر جان برای یک پرلین زد: 400 میلیمتر.
• حدأکثر بال برای یک پرلین زد: 100 میلیمتر.
• سایز لبۀ بالا و لبۀ پایین به طور معمول 15 تا 30 میلیمتر است.
• استاندارد ملی ایران برای ساخت پروفیل Z با ورق های فولادی نورد گرم: 3694
• استاندارد ملی ایران برای ساخت پروفیل Z با ورق های فولادی نورد سرد: 5722

پروفیل-زد-2

مزایای پروفیل Z چیست؟

• وزن سبک و کمک به کاهش وزن سازه تا 40 درصد.
• استحکام بالا.
• توانایی مقابلۀ بسیار خوب در برابر نیروهای کششی.
• نصب آسان.
• قیمت مناسب.
• کاهش هزینه حمل و نقل به دلیل سبک بودن وزن این محصول که این خود بر قیمت نهایی خرید تأثیر گذار است.
• کاهش هزینه و زمان برای نصب.
• سهولت و امکان تعویض قطعات معیوب یا بی‌کیفیت.
• بازرسی و عیب‌یابی راحت در محل‌هایی که پرلین زد نصب شده و استفاده می‌شود.

استحکام بسیار خوب از یک سو و مقاومت بالا در برابر نیروهای کششی وارد بر سازه از سوی دیگر، باعث می‌شود تا چهارچوب یک سازه فلزی که در ساخت آن از پرلین Z استفاده شده است، مقاوم تر باشد. در نتیجه، چنین سازه‌هایی در برابر آسیب‌های ناشی از نیروهای طبیعی ناگهانی، مثل طوفان های سهمگین یا زمین لرزه ها، مقاومت بهتری داشته و کمتر آسیب می بینند.

کاربرد پروفیل های نوع Z

پروفیل های زد Z بیشتر در سقف ها و ستون ها و تیرک ها استفاده می شوند؛ زیرا در این قسمت ها شکستگی وجود ندارد و پروفیل به صورت صاف و مستقیم قرار می گیرد.

پروفیل Z به عنوان المان های مقاومتی و کمکی در صنعت ساختمان سازی، سازه های صنعتی، سازه های فولادی، سیستم های اتوماسیون، صنایع الکترونیک و غیره استفاده می شود.

• استفاده در صنعت کشتی سازی
• قابل استفاده در صنایع خودرو سازی
• در ساخت مبلمان و قاب‌های گلخانه‌ای
• در ساخت نرده و ریل‌ها در ساختمان‌ها و بزرگراه‌ها
• قابل استفاده در نیروگاه‌های بادی و خورشیدی
• ساخت سوله.
• اتصالات فلزی.
• ساخت سقف های شیب دار.
• ساخت سقف سالن های ورزشی، ایستگاه های اتوبوس و ایستگاه های سوخت رسانی.
• ساخت ستون های مقاطع مرکب (پروفیل نیمرخ Z).
• تقویت اسکلت فلزی ساختمان و تقویت تیرها.
• شکل هندسی مقاطع زد طوری است که می‌توان از آن در قسمت انتهایی بالا و پایین دیوارهای عمودی استفاده کرد.

انواع پروفیل z

پروفیل z بر اساس شکل ظاهری آن ها به سه دسته پروفیل زد ساده و بدون لبه، پروفیل زد لبه دار و پروفیل زد پانچی تقسیم می گردد.

پروفیل z ساده

از انواع پروفیل زد شکل ساده آن است که کاربرد زیادی در سازه ها دارد. این نوع پروفیل کاملا ساده و به شکل z انگلیسی ساخته می شود.

پروفیل z لبه دار

از لحاظ ظاهر مشابه پروفیل زد ساده است، با این تفاوت که کناره های آن دارای لبه است و با این لبه در قسمت های انتهایی بال از هم متمایز می گردند.

پروفیل z پانچ دار

این پروفیل دارای حفره و سوراخ‌هایی بر روی بدنه پروفیل بوده و به اصطلاح بر روی آن پانچ کاری شده است.

پروفیل-زد-1

نحوه و مراحل تولید پروفیل زد

همان‌طور که قبلاً گفته شد، محصول پایه برای تولید پرلین زد، ورق است. بسته به اینکه این محصول از جنس فولاد، گالوانیزه یا آلومینیوم باشد، از ورق مربوطه استفاده می شود. مثلاً از ورق گالوانیزه برای تولید زد گالوانیزه استفاده می شود. قیمت پروفیل زد فولادی ارزان تر از انواع گالوانیزه و آلومینیومی است. مراحل تولید مقاطع Z به شرح زیر است:

1. تولید ورق با ضخامت های مورد نیاز: ضخامت های معمولاً 2، 2.5، 2.7 و 3 میلی‌متر.
2. قرار دادن کویل ورق در محور دستگاه کلاف باز کن: کویل با استفاده از جرثقیل در محور دستگاه کلاف باز کن قرار داده شده و ساپورت های آن متصل می شود. سپس تسمه ها در حالت ایمن باز می شوند.
3. برشکاری: دستگاه را برای برش کاری بر اساس طول مورد نظر کالیبره می کنند. این برش ها را “کت” نیز می نامند.
4. کلاف کردن کت ها: نوارهای برش‌خورده هم اندازه کلاف می شوند و آن‌ها را در ابتدای خط پرس قرار می دهند. با توجه به اینکه عرض ورق سیاه و گالوانیزه معمولاً 1 یا 1.25 متر است، مقداری از لبه های دو طرف رول ورق بریده می شود. این قسمت های برش‌خورده به عنوان ضایعات محسوب می شوند. گاهی از این ضایعات برای تولید تسمه استفاده می شود و گاهی به عنوان آهن قراضه به فروش می رسد.
5. تولید نهایی Z  :ها در طول مورد نظر تولید و برش داده شده و سپس بسته بندی می شوند. بعد از بسته بندی، بندیل ها برای مشتری ارسال شده و یا در انبار نگهداری می شوند.

جدول وزن پروفیل Z

به دلیل اهمیت وزن پروفیل زد بر قیمت نهایی آن، اطلاع از وزن دقیق در هنگام خرید بسیار مهم است. وزن پروفیل Z به سایز و ضخامت این محصول بستگی دارد و ضخامت های مختلف دارای وزن های متفاوتی هستند. در ادامه، جدول وزن پروفیل زد براساس سایز و ضخامت آورده شده است. همچنین می توانید جهت اطلاع از وزن دقیق محصول برندهای مختلف از مشاوران مرکزآهن راهنمایی بگیرید. با استفاده از فرمول و جدول اشتال پروفیل Z نیز می‌توانید وزن پروفیل خریداری شده را به راحتی محاسبه نمایید.

این جدول مثالی از وزن پروفیل های زد است و برای دقت بیشتر می توانید از مشاوران مرکزآهن یا فرمول های استاندارد استفاده کنید.

پروفیل های آلومینیومی برای مصرف های متعددی تولید می شوند و هر خریدار، باید بر اساس نیاز خود، نوع مخصوص به خود را پیدا کند:

• پروفیل Z16

• در ضخامت 2 میلی‌متر با وزن 4.9 کیلوگرم
• در ضخامت 2.5 میلی‌متر با وزن 6 کیلوگرم
• در ضخامت 3 میلی‌متر با وزن 7.2 کیلوگرم
• پروفیل Z18

• در ضخامت 2 میلی‌متر با وزن 5.2 کیلوگرم
• در ضخامت 2.5 میلی‌متر با وزن 6.5 کیلوگرم
• در ضخامت 3 میلی‌متر با وزن 7.7 کیلوگرم
• پروفیل Z20

• در ضخامت 2 میلی‌متر با وزن 5.5 کیلوگرم
• در ضخامت 2.5 میلی‌متر با وزن 6.8 کیلوگرم
• در ضخامت 3 میلی‌متر با وزن 8 کیلوگرم
• در ضخامت 3.5 میلی‌متر با وزن 9.5 کیلوگرم
• پروفیل Z22

• در ضخامت 2 میلی‌متر با وزن 5.8 کیلوگرم
• در ضخامت 2.5 میلی‌متر با وزن 7.2 کیلوگرم
• در ضخامت 3 میلی‌متر با وزن 8.6 کیلوگرم
• در ضخامت 3.5 میلی‌متر با وزن 10 کیلوگرم

قیمت و خرید انواع پروفیل

برای خرید پروفیل های قوطی باز و بسته و مشاوره در زمینه خرید، همچنین استعلام قیمت ها با شماره  04136307717 تماس حاصل فرمایید. همچنین برای مشاهده دیگر محصولات به سایت نوسازان فولاد مراجعه فرمایید