پروفیل ساختمانی

پروفیل ساختمانی به دسته‌ای از انواع پروفیل گفته می‌ شود. که در حوزه ساختمان سازی مورد استفاده قرار می‌ گیرند. انواع مختلف پروفیل‌ های ساختمانی معمولا با ضخامتی بین 2 الی 4 میلی متر تولید و به بازار عرضه می‌ گردند.

وقتی مهندسان فعال در حوزه ساختمان سازی متوجه شدند که دوام سازه‌ هایی که طراحی و اجرا می‌ کنند بسیار ضعیف است. و به راحتی و در اثر وقوع یک زلزله با قدرت کم، سازه دچار تخریب و خسارت می‌ شود، به فکر افتادند تا از راه حل‌ های مختلف استفاده نمایند. به همین دلیل مهندسان تصمیم گرفتند. به سراغ فولاد رفته و مقاطعی که ماده اولیه آن ها از این آلیاژ می باشد را در سازه‌ ها به کار ببندند. یکی از جاهایی که پروفیل‌ ها کاربرد زیادی دارند، ساختمان سازی می باشد. معمولا این نوع پروفیل از ورق هایی که ضخامت کمی دارد ساخته شده است. و به دلیل مزیت‌ هایی مانند تنوع در ابعاد و فرم دهی بالا محبوبیت بالایی را دارا می باشند.

تولید پروفیل ساختمانی

برای تولید این نوع پروفیل از فولاد که عمدتا نیز از جنس st37 است، استفاده شده است. و نکته بارز و مشخصی که در مورد این نوع پروفیل می‌ توان عنوان نمود، بالا بودن خاصیت شکل‌ پذیری آن است. همین ویژگی باعث شده است تا برای منظورهای متفاوت بتوان شکلی را که مد نظر می باشد را تولید نمود. ابعاد این نوع پروفیل از 20 در 20 میلی متر شروع و تا سایز 100 در 100 نیز ادامه دارد.

انواع پروفیل بر اساس وزن

پروفیل سبک

به پروفیل هایی گفته می شود که از ورق های نازک تولید می شوند. این ورق ها معمولا نورد سرد (روغنی) بوده و ضخامتی بین 4/0 تا 5/1میلی متر دارند.

پروفیل سنگین

این نوع پروفیل، به دو صورت صنعتی و ساختمانی موجود است. و دارای مقاطع مربع و مستطیل شکل می باشد. پروفیل سنگین از ورق سیاه با ضخامت ۱٫۵ میلی متر به بالا تولید شده است. و شامل تنوع ابعادی بالایی نیز می باشد.

انواع پروفیل ساختمانی

پروفیل به شکل I

این پروفیل‌ ها که شکلی مانند I انگلیسی دارند. به سبب مقاومت خمش بسیار مطلوب، در قسمت‌ های متعددی از ساختمان سازی استفاده می شوند. تیرآهن‌ های I شکل، در سه نوع کلی تولید می‌ شوند. و هر کدام از این مدل‌ ها، ویژگی‌ های مخصوص به خود را دارند:

تیرآهن IPB

این مقطع فولادی در سه مدل سبک، متوسط و سنگین تولید می‌شود. و قیمت تیرآهن در این سه مدل متفاوت است. ویژگی این پروفیل، نسبت به سایر پروفیل شکل ظاهری آن است. تیرآهن IPB با بالی پهن‌ تر از سایر تیرآهن‌ ها تولید می‌ شود. از این پروفیل در مستحکم‌ سازی ستون سازه‌ها استفاده می‌ شود.

تیرآهن INP

تیرآهن INP یکی از رایج‌ ترین انواع تیرآهن موجود در بازار است. این تیرآهن نیز مانند تیرآهن IPB، گزینه مناسبی برای مستحکم‌ سازی ستون‌ هاست. بال تیرآهن INP به صورت شیب‌ دار است. و این مسئله، تفاوت‌ هایی در کاربرد این تیرآهن ایجاد می‌ نماید.

تیرآهن IPE

از تیرآهن IPE به دلیل اینکه پهنای بال بیشتری دارد. در اتصالات پرچی و پیچی بسیار استفاده می‌ شود. درباره خواص مکانیکی و شیمیایی این نوع تیرآهن باید بگوییم که بسیار شبیه به تیرآهن INP است.

پروفیل سپری T

پروفیل سپری T در قسمت‌ های گوناگونی از یک سازه مورد استفاده قرار می‌ گیرد. در ساخت اتصالات انواع سازه‌های فولادی، در ساخت انواع خرپا، در ساخت سقف شیروانی و در ساخت در و پنجره از این پروفیل استفاده می‌ شود.

پروفیل زد Z

احتمالا تا به حال یک نقشه ساختمانی مهندسی را از نزدیک دیده‌اید. علامت Z در این نقشه‌ها، بیانگر پروفیل زد است. پروفیل زد علاوه بر ساختمان‌ سازی در صنایع دیگری مانند کشتی‌ سازی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این پروفیل معمولا در ساخت سقف‌ های شیروانی فلزی استفاده می‌ شود.

پروفیل آبرو

پروفیل آبرو یکی دیگر از انواع پروفیل های ساختمانی است. که بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. از پروفیل آبرو در جمع‌ آوری و انتقال آب باران یا برف سقف‌ ها استفاده زیادی می‌ شود. پروفیل آبرو به دلیل اینکه مواجه زیادی با مایعات دارد. و در معرض خوردگی بیشتری قرار دارد، از ورق‌ های فولادی گالوانیزه ساخته می‌ شود.

پروفیل تسمه

تسمه یک پروفیل ساختمانی است. که که عرض آن کمتر از 160 میلی‌متر می‌ باشد. پروفیل تسمه در نقشه‌ های ساختمانی با علامت اختصاری PL نشان داده می‌ شود.

پروفیل نبشی L

نبشی یکی از پرکاربردترین انواع پروفیل ساختمانی است. این پروفیل معمولا در اکثر پروژه‌ های عمرانی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌ گیرد. اندازه بال و ضخامت در پروفیل نبشی بسیار مهم و تعیین‌ کننده می باشد. نبشی یکی از پرکاربردترین مقاطع فولادی در صنایع مختلف به ویژه ساختمان سازی است. این پروفیل به دلیل شکل هندسی خاص خود که شبیه حرف L لاتین است، به این نام شناخته می‌ شود. مشخصات پروفیل نبشی به شرح زیر است:

• شکل هندسی: دو ضلع عمود بر هم که زاویه ۹۰ درجه تشکیل می‌ دهند.
• نبشی بال مساوی: دو ضلع آن دارای طول یکسان هستند.
• نبشی بال نا مساوی: طول دو ضلع آن متفاوت است.
• ابعاد: با ابعاد مختلفی تولید می‌ شود که با اندازه بال‌ و ضخامت آن‌ ها مشخص می‌ شود.

این پروفیل ساختمانی معمولاً از فولاد ساخته می‌ شود اما گاهی اوقات از آلومینیوم یا سایر فلزات نیز می توان تولید کرد. نبشی‌ ها به دلیل شکل هندسی خاص و مقاومت بالایی که دارند، در صنایع و ساختمان‌ سازی کاربردهای فراوانی دارند. برخی از مهم‌ ترین کاربردهای نبشی عبارتند از: اتصال تیرآهن‌ به ستون‌ ، اتصال پل‌ به ستون‌ ، اتصال صفحات به فونداسیون ، ساخت سازه‌ های فلزی ، تقویت گوشه‌ های سازه‌، ساخت قاب‌ های فلزی ، ساخت درب و پنجره‌ های فلزی و ساخت سازه‌ های فلزی برای تجهیزات برقی . در انتخاب و استفاده از پروفیل نبشی، بهتر است از مشاوره مهندسان سازه استفاده کنید تا بهترین گزینه برای پروژه خود را انتخاب نمایید.

پروفیل ناودانی

پروفیل ناودانی در جنس‌ های گوناگونی مانند آلومینیوم، استیل و فولاد ساخته می‌ شود. این پروفیل با توجه به کاربرد، از ورق‌ های گالوانیزه فولادی نیز ساخته می‌ شود. پروفیل ناودانی بیشترین استفاده را در ساخت چارچوب‌ های درب و پنجره دارد. همچنین پروفیل ناودانی در دو شکل ساده و مشبک تولید می‌ گردد.

مصارف پروفیل ساختمانی

• بیشترین استفاده از پروفیل های ساختمانی در ساخت درب و پنجره است. که به صورت مربع و مستطیل وجود دارد.
• استفاده در ساخت و ساز خانه های آماده
• استفاده در قفسه و ساخت دکوراسیون داخلی ساختمان

ویژگی های پروفیل‌ ساختمانی

یکی از اصلی ترین مسائل در بکارگیری مصالح ساختمانی، این مسئله است که مصالح ساختمانی باید انعطاف و شکل‌ پذیری مطلوبی داشته باشند. پروفیل های ساختمانی، قابلیت انعطاف و شکل‌ پذیری تقریبا مطلوبی دارند. و این مسئله، فرآیند استفاده از این مصالح را آسانتر می‌ نماید. اگر قابلیت انعطاف‌ پذیری را به کناری بگذاریم، سایر ویژگی‌ های پروفیل ساختمانی موارد زیر می باشد:

• قابلیت جوش‌ پذیری مطلوب.
• دقت ابعادی بسیار زیاد.
• مقاومت مطلوب در برابر فشارهای احتمالی.
•  ضخامت زیاد و در نتیجه افزایش مقاومت در برابر ضربات و خوردگی‌ ها.

انواع پروفیل ساختمانی از نظر روش ساخت

انواع پروفیل ساختمانی از نظر روش تولید به سه گروه زیر تقسیم می‌شوند:

پروفیل نورد سرد

در این روش پروفیل‌ ها با استفاده از روش برش دادن و پرس کاری ساخته می‌ شوند. به این معنی که ورق‌ های فولادی با کمک روش‌ های مذکور به شکل پروفیل درآمده اند. و مورد استفاده قرار می‌ گیرند. انواع پروفیل ساختمانی نورد سرد برای کارهای نسبتا سبک در حوزه ساختمان سازی مانند چهارچوب درب‌ ها مورد استفاده قرار می گیرند.

پروفیل نورد گرم

در این روش، از نورد گرم برای شکل دادن شمش‌ های فولادی و تبدیل آن‌ ها به انواع پروفیل ساختمانی استفاده می‌ شود. پروفیل‌ های نورد گرم در ساخت انواع ناودانی، میلگرد و… کاربرد دارند.

پروفیل نورد گرم چیست؟

پروفیل مرکب

این روش ترکیبی از روش نورد سرد و گرم است. به عبارت بهتر، یک پروفیل مرکب نتیجه اتصال تعدادی پروفیل نورد سرد و گرم است. از پروفیل‌ های مرکب در ساخت نبشی دوبل و ناودانی دوبل استفاده می‌ شود.

پروفیل‌ ساختمانی از نظر سطح مقطع

به دو نوع باز و بسته تقسیم می‌شوند:

• پروفیل باز

شامل محصولاتی مانند تیرآهن، نبشی، ناودانی، تسمه، میلگرد و… می‌شود.

• پروفیل بسته

شامل محصولاتی مانند انواع قوطی، لوله، پروفیل HSS و برخی از انواع پروفیل‌های درب و پنجره می‌ شود.

پروفیل ساختمانی به مقاطع تو خالی از جنس آلیاژ فولاد گفته می‌ شود. که به صورت گسترده در ساخت انواع درب و پنجره کاربرد دارد.

پروفیل ساختمانی

همان‌ طور که در بخش قبلی نیز اشاره کردیم پروفیل ساختمانی شامل سه دسته به نام پروفیل نورد گرم، پروفیل نورد سرد و پروفیل مرکب می‌شود که هرکدام از آن‌ها را به تفضیل در بخش قبلی مقاله توضیح دادیم.

پروفیل کامپوزیتی

امروزه پروفیل‌ های کامپوزیتی به میزان زیادی در صنعت ساختمان‌ سازی به‌ ویژه ساختمان‌ سازی در شرایط آب و هوایی مرطوب که احتمال خوردگی در آن بسیار بالا است، رواج زیادی داشته است.
دلیل عمده استفاده از این پروفیل‌ ها و مزایای استفاده از این نوع پروفیل، جلوگیری از پدیده خوردگی و افزایش عمر سازه در برابر ارتعاشات و لرزش‌هایی همچون زلزله است. این نوع پروفیل به دلیل خاصیت غیر کشسانی که دارد در مقابل لرزش و خوردگی مقاوم‌ تر می باشد. علاوه بر این‌ ها استفاده از پروفیل‌ های کامپوزیتی باعث سبک‌ تر شدن وزن نهایی بنا و ساختمان می‌ شود.

پروفیل آلومینیومی

همان‌ گونه که میدانید پروفیل آلومینیومی در دو قالب ساختمانی و صنعتی تولید می‌ شود. از این پروفیل در ساختمان‌ سازی به‌ عنوان در پنجره و غیره استفاده می‌ شود. در سایر صنایع نیز از پروفیل آلومینیومی برای قطعات مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

یکی از مهم‌ ترین تفاوت‌ های پروفیل آلومینیومی با آهن در ساخت درب و پنجره آن است. که پنجره‌‌ ها و در‌های آهنی انرژی بیشتری را هدر می‌ دهند، اما پنجره‌ های آلومینیومی در بهینه‌ سازی مصرف انرژی نقش بالایی دارند. همچنین استفاده از پروفیل آلومینیومی به خاطر رنگ روشن و سفیدی که دارد، احساس زیبایی و جلوه خاص‌ تری به ساختمان می‌ دهد.